Een duurzame trip door Wallis in swisstainable Zwitserland

Mijn vijfdaagse reis gaat met de trein van Arnhem via Basel naar het kanton Wallis, in het Frans ‘Valais’ genaamd. Het kanton is een langgerekte l-vormige vallei in de Zwitserse Alpen in het zuidwesten van Zwitserland. De rivier de Rhône stroomt door deze vallei van haar bron de Rhônegletsjer in het oosten naar het meer van Genève in het westen. Wallis biedt een grote diversiteit aan landschappen; van de hoogste bergen van de Alpen met 45 pieken over de 4000 meter tot subtropische plekken waar zelfs granaatappelbomen groeien.

In Wallis bezoek ik drie heel verschillende plaatsen: Saas-Fee (in het Saastal), een bekend wintersportdorp, Zermatt, vooral befaamd om ‘Toblerone berg’ de Matterhorn en de elektrisch aangedreven tandradbaan Gornergrat en tot slot het relatief onbekende stadje Brig en de nabij gelegen Simplon Pas. Voor ik naar Wallis ga, start mijn reis in Basel. 

In de op twee na grootste stad van Zwitserland stap ik in een traditioneel houten bootje, de Weidling. Eigenaren Urs en Irene vertellen onderwijl woest peddelend en zwetend (helaas bedenk ik pas aan het einde van de trip de hashtags #zweetserland en #sweatserland) honderduit over dit platte boottype en hoe belangrijk de Weidling was voor de ontwikkeling van Basel. Zo leer ik dat de Weidling van oudsher vervaardigd wordt van 10 meter lange pijnbomen en dat de Kelten soortgelijke boten meer dan 2000 jaar geleden al bouwden. Van de middeleeuwen tot aan de industrialisatie waren trektochten met deze boten zeer lucratief, omdat Basel aan de belangrijkste handelsroute tussen Venetië en de Noordzee lag.

We meren aan bij restaurant Le Rhin Bleu. Daar geniet ik van de ondergaande zon en zie ik hoe Baselnaren het stressvolle woon-werk verkeer bestrijden. Na het werk verwisselen zij namelijk het maatpak voor een Speedo op een van de strandjes aan de oever en springen daar met hun spullen in een waterdichte zak de heldere rivier in om zich vervolgens te laten meedrijven door de stroom. Ergens aan de overkant, op de hoogte van hun huis, stappen ze het water uit. Dat is nog eens een verkwikkende en duurzame afsluiting van de werkdag!

Het wintersportdorp Saas-Fee blijkt ook in de zomer te bruisen. Ik heb het geluk de Feegletscher van dichtbij te mogen bekijken vanaf het uitzichtpunt de Längfluh, een rotsachtige uitloper van de Pennine Alpen. Terwijl ik met de gondellift naar boven ga passeren mijn gids Enzio en ik ook de stoeltjesliften met de Felskinnbahn waar de videoclip Last Christmas van Wham is opgenomen. Als bleue bakvis was ik een enorme fan van dit popduo dus ik kan nog maar net een kirrend geluid onderdrukken bij het zien van deze filmlocatie. Saas-Fee was trouwens het toneel voor alle elementen in de videoclip; het chalet uit de clip staat hier ook. Maar laat ik hier niet verder over uitweiden want er staan belangrijker zaken op het programma. Op de Längfluh kijk ik vlak bij het aquablauwe gletsjermeer van bovenaf in de spleten van de gletsjer, die als het ware het uitkijkpunt omhelst. Aan de andere kant zie ik op tegen een muur van ijs. Hoe indrukwekkend.

In de groene weide onder het uitzichtpunt ga ik op zoek naar de schattigste inwoners van Saas-Fee: de marmotten. Sommige wandelaars struinen er gewapend met wortels en ander groenvoer rond om ze te voeren, ik met mijn telelens. Wanneer de zon achter de wolken verdwijnt komen de eerste kopjes uit hun holletjes. En al snel spelen de marmotten met elkaar en horen we af en toe hun fluitende (ja echt!) geluid weerkaatsen in de vallei.

Hemelsbreed op slechts 11 kilometer afstand van Saas-Fee vandaan, in Zermatt, ga ik op zoek naar een ander typisch dier van de streek: het Walliser Zwartneusschaap. In de alpenweiden rondom luxueus en prijzig Zermatt (dit oord trekt de rijken der rijken) tref ik herderin Deborah, die aldaar veel minder posh in een eenvoudig caravannetje verblijft. De belangrijkste taak die ze van de boeren in de omgeving kreeg is het beschermen van de schaapskudde van 121 (let op die ene, die mag niet kwijtraken ;)) Zwartneusschapen tegen de wolf die er rondwaart. De exacte locatie van Deborah en ‘haar’ schaapskudde is door toeristen met het concept Meet the Sheep te bepalen aan de hand van gps. Nu maar hopen dat de wolf geen gps-tracker heeft.

Deborah spreekt gepassioneerd en liefdevol over de schapen die ze onder haar hoede heeft en haar zomerberoep herderin (in de winter is ze kunstenares). Ik krijg alle ins en outs te horen. Zo ook de reden waarom er geen schaapshond is die haar vergezelt. Ze legt uit dat de wol van de schapen zo hard groeit dat de beestjes snel niks meer zien door hun lange krulpony en daardoor alles op reuk en gehoor doen. De bewegingen van een schaapshond zouden ze niet waarnemen. Bovendien kunnen ze van een hond schrikken en in paniek wegrennen. De wol van de kudde is onder andere te vinden in de kussens en dekbedden van de hotels van Zermatt.

Natuurlijk wil ik ook de Matterhorn met haar piramidevorm bewust in me opnemen. Zo vaak gezien op foto’s (door sommigen ondeugend #matterporn genoemd) maar nog niet eerder in het echie. Helaas blijft er een eigenwijze wolk rondom de karakteristieke bergspits hangen. Neemt niet weg dat ik deze berg van 4478 meter hoog een prachtexemplaar vind. Ik maak niet alleen een foto met mijn camera maar ook in mijn hoofd. Een beeld dat in mijn geheugen gegroefd zal blijven. ‘Making Matterhorn memories.’

Mijn laatste stop is Brig. Een plaats waar ik eerder overstapte van trein naar bus en die me toen al opviel door de mooie backdrop van de Glishorn achter de stadsfacades. Nu kan ik er langer verblijven. Het marktplein met gekleurde huisjes is erg gezellig. De terrassen zitten vol. Eenmaal een paar passen van het plein verwijderd, in de luwte van de stegen rondom het Stockalper Kasteel, is het direct een stuk rustiger. De tuin en de binnenplaats met zuilen zijn openbaar toegankelijk. Het kasteel is ooit gebouwd door Kaspar Jodok von Stockalper die in de zeventiende eeuw een gigantisch vermogen met het drijven van handel vergaarde.

Hoe ik op al deze speciale plekken kwam? Met het perfect geregelde Zwitserse openbaar vervoer! Een ware verademing in vergelijking met ons openbaar vervoer of bijvoorbeeld de vertraagde treinen in buurland Duitsland. Met de Swiss Travel Pass kun je van alle openbare vervoersmiddelen gebruik maken zonder elke keer opnieuw kaartjes te hoeven kopen of in te checken. Snel en zonder gedoe reizen dus. Reis je met jonge kinderen dan is treinen in Zwitserland helemaal een mooie optie want in sommige treinen vind je een speciale kindercoupé met speeltoestellen voor de allerkleinsten. Tijdens busritten staan de haltes duidelijk aangegeven op lichtborden. En je zou het misschien niet verwachten in de bergen, maar de ritten van de ene naar de andere plaats in Wallis gaan vlot. Terwijl jij gereden wordt naar je bestemming, heb je zelf alle gelegenheid om in vervoering te raken door de fabelachtige Zwitserse uitzichten.

Tschüss,

Simone